W ostatnim czasie możemy zaobserwować znaczny wzrost liczby ataków hakerskich – ma to głównie związek z pandemią COVID-19, która przyczyniła się do przejścia na zdalny model pracy i nauki. Z naszego tekstu dowiesz się, co możesz zrobić, aby odzyskać swoje dane w razie wystąpienia wirusa. Podpowiadamy również, jak możesz zwiększyć swoje bezpieczeństwo w sieci oraz uchronić swoje dane przed utratą. Zapraszamy do lektury!
Złośliwe oprogramowanie – rodzaje
Złośliwe oprogramowanie to bardzo ogóle pojęcie – może ono oznaczać zarówno wirusa, robaka, jak i konia trojańskiego, backdoor czy oprogramowanie szpiegujące. To tylko kilka przykładów, bowiem rodzajów takich szkodliwych programów jest naprawdę dużo. Jednak cel jest mniej więcej ten sam – programy te mają działać na niekorzyść użytkownika, wyrządzając konkretne szkody. Dokładne działanie zależy już od rodzaju oprogramowania; koń trojański, przykładowo, ukrywa się w części pliku, który użytkownik może uznać za pomocny. Oczywiście program nie okazuje się być użyteczny, jednak wykonuje on operacje, które działają na niekorzyść użytkownika – mowa o otwarciu portu komputera, co z kolei ułatwia dalsze działania cyberprzestępcy. Oprogramowanie szpiegujące z kolei zbiera informacje o użytkowniku – mogą to być dane dotyczące odwiedzanych stron, dane dostępowe i wiele innych. Ponadto mogą one uruchamiać programy i wykonywać inne operacje bez wiedzy użytkownika. Coraz bardziej popularne stały się w ostatnich czasach ataki szczególnie szkodliwego Ransomware; skutki są bardzo dotkliwe i ciężkie do wyeliminowania.
Atak złośliwego oprogramowania – objawy
- Znikanie plików to jeden z najbardziej szkodliwych skutków ataku złośliwego oprogramowania. Wirusy powodują nadpisanie, mogą zmieniać treść plików. Użytkownik często traci dostęp do swoich danych, nie może ich znaleźć/otworzyć.
- Kolejnym charakterystycznym objawem jest wystąpienie problemów z programem antywirusowym. Może zdarzyć się tak, że program po prostu zostanie usunięty; twórcy wirusów działają w coraz bardziej przemyślany sposób. Jest to bardzo praktyczne działanie z punktu widzenia cyberprzestępców.
- Zawieszanie się komputera, spowolnienie jego pracy również mogą świadczyć o ataku wirusa – szczególnie jeżeli objawy te wystąpiły nagle i są mocno nasilone. Strony internetowe ładować się będą naprawdę długo, podobnie sprawa się ma z uruchamianiem aplikacji czy otwieraniem plików.
- Należy również zachować ostrożność, jeżeli zauważymy pojawienie się reklam oraz nietypowych komunikatów. Mowa tutaj o informacjach o zainfekowaniu oraz konieczności pobrania i zainstalowania danego programu z sieci. Taki rodzaj ataku nosi nazwę „rugueware”. Pobranie reklamowanego programu prowadzi do poważnych szkód, a pierwszą jego operacją będzie wyłączenie zainstalowanego już programu antywirusowego.
- Innym objawem będzie pojawianie się nowych programów, które nigdy nie były pobierane przez użytkownika. Złośliwe oprogramowanie może instalować w tle nowe programy/aplikacje bez wiedzy właściciela urządzenia.
- Nietypowe „zachowanie” komputera to również bardzo charakterystyczny symptom zainfekowania. Samoczynne otwieranie się aplikacji, grafik, wyłączanie się komputera, odtwarzanie różnych dźwięków – mowa właśnie o takich nieprzyjemnych efektach.
- Twój komputer nie może pobrać najnowszych aktualizacji? To także może wynikać z działalności hakerów; bowiem zadaniem aktualizacji jest również zapewnienie lepszej ochrony i wzmocnienie zabezpieczeń. Bez nich hakerom jest po prostu łatwiej przejąć kontrolę nad Twoim komputerem.
Złośliwe oprogramowanie a odzyskiwanie danych
Odzyskanie danych w przypadku złośliwego oprogramowania może być zadaniem bardzo trudnym, nawet dla najlepszych specjalistów. Najważniejszą kwestią będzie tutaj dokładny rodzaj złośliwego oprogramowania, które zaatakowało nasz komputer. Jednym z największych wyzwań są obecnie (wyżej już wspomniane) wirusy ransomware. Specyfika działania tych złośliwych oprogramowań jest bardzo specyficzna – hakerzy blokują użytkownikowi dostęp do jego danych. Następnie wysyłane jest żądanie okupu; w zamian za wpłacenie pieniędzy, pliki mają zostać przywrócone. Zainfekowanie złośliwym oprogramowaniem może nastąpić w wyniku otwarcia e-maila, instalacji programu czy poprzez malvertising. Specjaliści stanowczo odradzają wpłacanie jakichkolwiek pieniędzy, wspiera to bowiem działania cyberprzestępców, zachęca ich do dalszych ataków. W większości przypadków okazuje się, że nie przyniosło to oczekiwanych skutków – dane zostały już trwale usunięte, a wydanie pieniędzy wcale nie przywróciło naszych danych. Najlepszym wyjściem jest udanie się od razu do specjalisty – choć nie mamy pewności, czy nasze dane uda się w ogóle odzyskać, nie narażamy się na ogromne koszty związane z okupem, zwiększamy również szanse na przywrócenie plików.
Nie każdy wirus jest jednak aż tak szkodliwy. W wielu sytuacjach specjaliści mogą bez większych problemów odzyskać dane użytkownika. Warto pamiętać o ważnej kwestii – jeżeli naprawdę zależy nam na odzyskaniu danych, nie należy próbować przywracania plików za pomocą darmowych programów z pobranych z Internetu. W większości przypadków kończy się to nadpisaniem, a wtedy nawet profesjonaliści pozostają bezsilni. Złośliwe oprogramowania z reguły uszkadzają logiczną strukturę dysku, usunięcie takich usterek w warunkach domowych jest zadaniem karkołomnym.
Wirusy – warto chronić swój komputer
Choć w Internecie nie brakuje porad i artykułów o tym, jak skutecznie chronić nasze urządzenia przed złośliwymi programami, wielu użytkowników niestety nie stosuje tych wskazówek, a tym samym naraża swoje dane na utratę. Dopiero po ataku wirusa zdajemy sobie sprawę z naszych błędów, które prowadzą do utraty danych oraz ponoszenia kosztów ich przywracania. A wystarczyłby dobry program antywirusowy, trochę ostrożności podczas korzystania z sieci, a także nieotwieranie plików oraz e-maili nieznanego pochodzenia. Tym sposobem zaoszczędzimy sobie wielu kłopotów oraz niepotrzebnego stresu. Jeżeli jednak nie udało nam się uchronić przed złośliwym oprogramowaniem – nie warto wpadać w panikę. Pliki w takich przypadkach często udaje się odzyskać; należy jednak działać szybko, unikać nadpisania, a przede wszystkim – skorzystać z usług profesjonalisty z zakresu przywracania danych.
