Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, ale w większości przypadków brzmi twierdząco. Tak, rakowi jelita grubego można zapobiec. Unikanie tego nowotworu opiera się na tzw. profilaktyce pierwotnej oraz profilaktyce wtórnej.
Profilaktyka pierwotna w przypadku raka jelita grubego to unikanie czynników ryzyka, które powodują wzrost prawdopodobieństwa zachorowania. Jest kilka czynników ryzyka zależnych od nas i to właśnie my mamy wpływ na eliminowanie ich. Do tych czynników ryzyka należy nieprawidłowa dieta, cukrzyca, otyłość, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu. O ile pozostałe czynniki są zidentyfikowane co do sposobu oddziaływania na ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, to nieodpowiednia dieta wymaga pewnego komentarza. Jako jedzenie, które wzmaga ryzyko zachorowania wskazywane jest czerwone mięso, zwłaszcza grillowane lub smażone oraz tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. Cześć badań nie potwierdza tego związku, wskazując również na to, że trudno oddzielić wpływ potrawy od sposobu jej przyrządzania, który może mieć decydujący wpływ na ryzyko. Podobnie niejasne jest ochronne działania wapnia oraz witaminy D-3. Działanie pozytywne ze strony warzyw, owoców, błonnika oraz kwasów omega-3 uznawane jest za prawdopodobne, ale nieznane są mechanizmy dobroczynnego działania. Bezpieczniej jest uznać za bardziej prawdopodobne badania, które wskazują na ryzyk spożywania niektórych produktów i dobroczynne działanie innych (więcej - https://portaldlazdrowia.pl/rak-jelita-grubego/).
Profilaktyka wtórna raka jelita grubego opiera się na badaniach przesiewowych polegających na badaniach całej populacji. Rak jelita rozwija się z polipów, które są zmianami łagodnymi, a taka zmiana może trwać 10 lat lub więcej. Jeśli wykryje się tę zmianę odpowiednio wcześnie, to można ją usunąć zanim rozwinie się nowotwór, albo ostatecznie we wczesnej fazie nowotworowej. Rak jelita grubego wykryty odpowiedni wcześnie jest wyleczalny w bardzo wysokim procencie przypadków. Ponieważ polip i rak we wczesnej fazie nie daje objawów, to badaniem, które pozwoli je wykryć jest badanie endoskopowe, czyli kolonoskopia. W czasie tego badania dokonuje się oględzin wnętrza jelita, a wszelkie wykryte niewielkie polipy usuwane są od razu w czasie kolonoskopii. W innych przypadkach pacjent kierowany jest do lekarza. Najważniejsze jest, że wykrywana i usuwana jest zmiana łagodna, przed przekształceniem się w zmianę złośliwą (czytaj na portalu https://portaldlazdrowia.pl/).
Profilaktyka pierwotna i wtórna, czyli kolonoskopia wykonywana minimum co 10 lat pozwala na zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego nawet o 90%.
